کافئین یک محرک طبیعی می‌باشد که به دلیل محبوبیت چای یا قهوه، میان افراد شناخته شده است و اکثر افراد نام آن را شنیده‌اند. در این مقاله قصد داریم در مورد فواید کافئین و عوارض آن بیشتر بدانیم.
کافئین چیست؟
کافئین یک بلور شبه قلیایی، سفید و تلخ مزه است که در انواع دانه و میوه برخی گیاهان می‌توان آن را یافت. این ماده تا حدودی اعتیاد آور است و مصرف بیش از حد آن می‌تواند خطرات زیادی داشته باشد. اما باید بدانید که مصرف آن در حد مناسب می‌تواند برای سلامت کلی بدن مفید باشد.
وجود کافئین به عنوان یک محرک موجب فعال سازی سیستم عصبی مرکزی (CNS) شده و سطح بتا اندروفین را در بدن افزایش می‌دهد. به همین دلیل نیز احساس خستگی را در افراد از بین برده و تمرکز آن‌ها را زیاد می‌کند.
کافئین را در خوراکی‌هایی مانند چای، قهوه، شکلات تلخ، نوشابه‌های انرژی زا و… یافت می‌شود. عموما کسانی که می‌خواهند میزان زیادی کافئین به بدنشان برسد، قهوه می‌نوشند. هرچند که قهوه‌ها می‌توانند میزان متفاوتی کافئین داشته باشند که این میزان تا حدودی وابسته به دستگاه رست قهوه و میزان رست یا برشته شدن قهوه در این دستگاه است.
فواید کافئین برای بدن
همانطور که گفتیم میزان کنترل شده‌ای از کافئین می‌تواند برای بدن مفید باشد. به همین منظور فواید کافئین برای بدن را در این مقاله می‌خواهیم شرح دهیم:
افزایش انرژی با مصرف کافئین
دلیل شهرت قهوه، انرژی زا بودن آن است. شاید شما هم بدانید که قهوه یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی‌های دنیاست که مصرف آن موجب می‌شود انرژی افراد افزایش پیدا کند. در واقع این افزایش انرژی به دلیل وجود کافئین در قهوه است. کافئین یک ماده محرک بوده که بر روی برخی بخش‌های مغز تاثیرگذاشته و مانع از دریافت سیگنال‌های خستگی می‌شود.
فواید کافئین برای کبد
یکی از فواید کافئین برای بدن، تاثیری است که بر روی کبد می‌گذارد. در واقع با توجه به تحقیقات انجام شده، مصرف کنترل شده کافئین می‌تواند کبد و روده بزرگ را پاکسازی نموده و علائم کبد چرب را در افرادی که مبتلا به این عارضه هستند کاهش دهد.
مصرف کافئین و جلوگیری از دیابت
به دلیل وجود برخی انتی اکسیدان‌های موجود در انواع مختلف دان قهوه، مصرف آن می‌تواند از بروز دیابت در افراد پیشگیری نماید. مصرف تعداد معین و نه چندان زیاد قهوه بدون شکر در روز، موجب می‌شود تا درصد خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در شما کاهش پیدا کند.
فواید کافئین برای بیماری پارکینسون
تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف کافئین یا نوشیدنی‌های کافئین دار تا حد زیادی می‌تواند موجب شود که احتمال بروز بیماری پارکینسون را کاهش می‌دهد. دلیل این امر هم فعال شدن دوپامین است. البته به غیر از دوپامین میزان آدنوزین و سرعت تجمع آملوئید بتا را نیز کنترل می‌کند.
افزایش سلامت قلب با کافئین
حتما شما هم شنیده‌اید که نوشیدن قهوه می‌تواند به سلامت قلب کمک کند. دلیل این امر وجود کافئین در قهوه است که موجب می‌شود فشار خون افزایش پیدا کند. البته رخ دادن این موضوع تنها در صورتی است که شما به مصرف کافئین و قهوه عادت نکرده باشید. در صورتی که بدن شما به آن عادت کند، دیگر این اتفاق رخ نخواهد داد.
بر اساس تحقیقات انجام شده، افرادی که در روز از نوشیدنی‌های کافئین دار استفاده می‌کنند، تا 22 درصد احتمال بروز سکته قلبی در میانشان کاهش پیدا می‌کند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان از فواید کافئین
پژوهش‌ها و تحقیقات انجام شده روی کافئین و فواید آن برای بدن نشان می‌دهد که کافئین برروی سلول‌های سرطانی اثر چشمگیری دارد و درواقع شروع یا رشد و تکثیر این سلول‌ها را به تعویق می‌اندازد.
فواید کافئین برای ورزشکاران
تحقیقات نشان می‌دهد مصرف کافئین پیش از ورزش می‌تواند استقامت بدن را افزایش دهد. با افزایش ضربان قلب و سرعت تنفس، بدن شما آماده می‌شود تا با افزایش عملکرد و توان جسمی حرکات ورزشی را راحتتر و با قدرت بیشتر انجام دهد.
یکی دیگر از مواردی که مصرف کافئین پیش از ورزش را توجیه می‌کند، کاهش انقباض عضلانی پس از ورزش به دلیل مهار شدن گیرنده‌های آدنوزین متصل به فیبرهای عضلانی است.
فایده کافئین برای سنگ کلیه
طبق یک مطالعه میدانی انجام شده، با زیر نظر داشتن تعدادی شرکت کننده، کسانی که کافئین بیشتری مصرف کردند، گسترش سنگ کلیه در آن‌ها به مراتب پایین‌تر از باقی شرکت کنندگان بود.
خواص کافئین برای پوست
به دلیل وجود آنتی اکسیدان در کافئین، رادیکال‌های آزاد از بین رفته و این امر موجب می‌شود تا از پیری زودرس پوست جلوگیری گردد. به دلیل بهبود التهابات در هنگام استفاده از کافئین، قرمزی پوست از بین رفته و پوست شما ظاهر بهتری پیدا خواهد کرد. کاهش تیرگی زیر چشم با مصرف کافئین و یا حتی قرار دادن چای کیسه که حاوی کافئین است بر روی پوست زیر چشم میسر می‌شود.
فواید کافئین برای مو
کافئین موجب تحریک فولیکول‌های مو می‌شود و این امر باعث رشد مو و جلوگیری از ریزش خواهد شد. تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده از کافئین برای پوست سر موجب می‌شود تا رشد فولیکول‌های مو تا 65 درصد افزایش یابد. دلیل این امر نیز از بین بردن اثر دی هیدروتستوسترون توسط کافئین است.
عوارض جانبی مصرف کافئین
در این مقاله در مورد فواید کافئین برای بدن بسیار صحبت کردیم، اما موردی که حتما باید به آن اشاره کنیم، عوارض مصرف کافئین است. این ماده در عین حال که می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد، استفاده زیاد آن نیز می‌تواند مضرات و عوارضی را به دنبال داشته باشد.
این ماده یکی از رایج‌ترین انواع روانگردان در دنیاست که اعتیادآور می‌باشد. از عوارض مصرف کافئین می‌توان به افزایش سرعت ضربان قلب و احتمال حملات قلبی، اضطراب، تحریک پذیری عصبی، مشکلات خواب، لرزش عضلات، تکرر ادرار و کم آبی و برخی موارد دیگر اشاره کرد.
این موارد در حالتی است که بیش از حد کافئین وارد بدن شما شود. درواقع میزان 400 میلی گرم کافئین در روز طبیعی بوده و احتمالا تجربه این عوارض را برای شما به همراه نخواهد داشت.
توجه داشته باشید که این عوارض برای افرادی که می‌خواهند مصرف این ماده را کاهش داده یا قطع کنند، هم ممکن است رخ دهد.
